Gaat Eelde Lübeck achterna?
De gang van zaken op luchthaven Lübeck lijkt erg veel op die in ‘Eelde’. Beide regionale luchthavens zijn te klein om zonder verlies te draaien. In Lübeck is Ryanair binnengehaald. Daarvoor zijn aanzienlijke investeringen gedaan. Ryanair betaalt echter te weinig om de kosten te dekken en daardoor zit Lübeck nu met schuldenlast van € 40 miljoen. En Ryanair is met de meeste activiteiten weer vertrokken.
Wat zich in Lübeck afspeelt, zou ook in Eelde kunnen gebeuren. Daardoor houdt Lübeck een waarschuwing in. VOLE wil die onder de aandacht brengen van publiek en politiek, want de directie van GAE dreigt met open ogen in de zelfde val te lopen.
Hieronder een verslag van de gebeurtenissen in Lübeck, op basis van informatie van de Duitse televisie (NDR) en aan een door ons vertaalde brief van de burgemeester van de buurgemeente Gross Grönau.
NDR TV maart 2010: http://www.youtube.com/watch?v=Xj-KWc9ex7o
NDR TV januari 2013: http://www.ndr.de/fernsehen/sendungen/
ndr_aktuell/media/ndraktuell11465.html
Gemeente Groβ Grönau: http://www.gemeindegrossgroenau.de/index.php/buergermeisterbrief.html [Klik op Bürgermeisterbrief I/2012, pagina 3: zie onder de kop Flughafenausbau]
Overeenkomsten en verschillen Lübeck-Eelde
-
Lübeck heeft een catchment area van 7 miljoen inwoners op 2 uur rijden en 4 miljoen op 90 min: het dubbele van Eelde. Beide ondervinden serieuze concurrentie van naburige luchthavens in hun catchment area en beide zijn verliesgevend.
-
De verliezen van luchthaven Lübeck zijn 4 tot 6 miljoen per jaar. Het viervoudige van Eelde.
-
Passagiersaantal in Lübeck in topjaar 2005 was 700.000. Na inkrimping van Ryanair in 2012 is dit nog maar 330.000. Het doel van het ‘businessplan Eelde´ is 650.000.
-
Overambitieuze plannen: Door baanverlenging van 1800 naar 2150 meter is Lübeck geschikt voor B737 en A320; 40.000 m2 passagiersterminal voor 1000 pass per dag; opstelplatforms; 5.500 parkeerplaatsen; baanverlichting en navigatieapparatuur. Totale kosten € 60 á 75 miljoen.
-
Luchthaven Lübeck geeft € 5,- per passagier korting op landingsrechten aan Ryanair. De eigenaar van het vliegveld – de gemeente Lübeck- heeft bovendien in het geheim betalingen tonnen aan Ryanair betaald voor PR en reclame. Momenteel loopt daarnaar onderzoek. In Eelde betaalt de Kamer van Koophandel 2 ton voor PR en reclame ten behoeve van Ryanair. Bron voorzitter KvK op RTV Noord, NoordNieuws van 10-01-2013.
-
Lübeck was eigendom van Infratil Airports Europe. In 2009 heeft deze firma de luchthaven terug verkocht aan de stad Lübeck. Nu probeert de stad de luchthaven opnieuw te verkopen, aan een Egyptische zakenman.
-
Ryanair Lübeck is al vanaf 2006 het aantal bestemmingen aan het verminderen. Van 9 bestemmingen naar 5 in 2011. Bestemming Engeland is vervallen.
-
De beloofde stationering van vliegtuigen gaat niet door. Daarmee vetrekt Ryanair naar Billund in Denemarken.
-
Lübeck blijft zitten met een totale schuldenlast van €40 miljoen.
Recente ontwikkeling
Omdat de gemeente Lübeck in de maag zit met de oplopende verliezen heeft ze begin januari 2013 besloten de luchthaven voor € 1,- te verkopen aan een Egyptische zakenman. De stad draait op voor de schulden van € 40 miljoen en schenkt nog € 5,5 miljoen aan de luchthaven indien de nieuwe eigenaar de beloofde € 15 miljoen investeert.
Zowel de afschrijving van de schuld als de nieuwe schenking is een vorm van staatssteun. Hiervoor is toestemming van de Europese Commissie. Deze is echter nog niet verleend. De kans dat ‘Brussel’ de deal goedkeurt lijkt niet zo groot, omdat het (deels) om exploitatiesteun gaat.
De gemeente Groβ Grönau ligt voor een deel onder de start-en landingsbaan. De gemeente is fel gekant tegen de overambitieuze plannen van Lübeck voor uitbreiding. Niet alleen vanwege de gevreesde overlast, maar ook omdat gemeenschapsgeld beter besteedt kan worden aan duurzame werkgelegenheid. Net als VOLE bij Eelde, wijst de gemeente op bestuurlijke missers zoals: het ´wensdenken’ in de prognoses; de verspilling van gemeenschapsgeld; de chantage van Ryanair,etc..
Hieronder een vertaling van een openbrief van de burgemeester van Groβ Grönau.
Het origineel kunt u vinden via de 3e bovenstaande link.
Een les voor Eelde?
Ook bij ‘Eelde’ zullen de verliezen de komen jaren gaan oplopen. Er is nu nog de reserve die is opgebouwd uit de jaarlijkse verliesafdekking door de aandeelhouders van € 1 miljoen per jaar. Maar hoe lang kan men het daarmee volhouden?. De verliesafdekking is dit jaar beëindigd en aandeelhouders voelen er weinig voor hiermee door te gaan, nog afgezien van het feit dat het Europese mededingingsbeleid dit verbiedt. Het exploitatieverlies was de laatste jaren een half miljoen. De kosten van de baanverlening zullen er flink inhakken, vanwege de overschrijding van de posten ‘verwerving grond en opstallen’.
De bedrijfskosten zullen door baanverlenging toenemen. GAE heeft een onderhoudscontract voor de baanverlenging voor 10 jaar gesloten. De kosten van de luchtverkeersleiding komen vanaf 2015 voor rekening van de luchthaven. De inkomsten zullen niet of nauwelijks toenemen, want aan Ryanair wordt (bijna) niets verdiend en de inkomsten van charters en vliegscholen lopen terug. Ryanair stelt bovendien aanvullende eisen die geld kosten zoals PR, reclame en busvervoer.
Kortom: stijgende kosten, en op zijn gunstigst gelijkblijvende inkomsten. Je hoeft geen accountant te zijn om te zien wat er gaat gebeuren.
Het prestige van het falende bestuur lijkt bij Eelde net zo’n factor als in Lübeck. Dat verklaart waarom de Kamer van Koophandel € 200.000 betaalt aan de marketing van Ryanair. Daarmee kan het vertrek van Ryanair nog even worden uitgesteld en kan het gezichtsverlies in het jaar van de opening van de baanverlenging tijdelijk worden voorkomen. Directie, aandeelhouders en de raad van Commissarissen zijn inmiddels op zoek naar nieuwe geldbronnen, zoals de goedgevulde pot van de gesneefde Zuiderzeelijn (uitspraak interim directeur Hillen).
————————————————————————–
Vertaling van een open brief van de burgemeester van Groβ Grönau
16 – 19 maart 2012
Groβ Grönau
Geachte Inwoners,
Met deze ‘brief van de burgemeester’ bij het begin van 2012 wil ik u weer informeren over de belangrijke gebeurtenissen van de laatste maanden en over de belangrijke data die voor ons liggen.
De uitbreiding van het vliegveld:
Eigenlijk schieten woorden tekort wanneer het gaat om het treurspel op de Luchthaven Lübeck dat momenteel zijn einde nadert. De financiële catastrofe heeft zich al eerder afgetekend, en de gemeente heeft geen gelegenheid ongebruikt gelaten om de politiek verantwoordelijken in stad en land op de ontwikkeling te wijzen. Maar zelfs een uitgebracht economisch rapport dat in opdracht van de gemeente door een expert is opgesteld en waarin de huidige ontwikkeling ook bedrijfseconomisch doorgerekend is, heeft niet geleid tot een andere gedachtegang. Er is veel geld over de balk gegooid ten behoeve van twee “Take-off”-concepten, die aanwijsbaar wishfull thinking inhielden en die voorspelden dat in het afgelopen jaar hier in Lübeck 1,325 miljoen passagiers zouden vertrekken. In feite waren dat er maar 326.000 met een doorlopende duidelijke neerwaartse tendens voor 2013.
Bürgermeister Hans-Georg Weißkichel
De verliezen over 2011 zullen ongeveer 6,5 miljoen Euro bedragen. Het is een raadsel waarmee de vele zeer kostbare maatregelen – alleen al t.b.v. de gemeente Groβ Gronau- betaald kunnen worden. Deze zijn nodig om openbare gebouwen, scholen en aan onroerend goed in de privésector tegen lawaaioverlast te beschermen. Deze maatregelen gelden als een noodzakelijke voorwaarde voor de uitbreiding van de luchthaven.
Een mededeling van de Raad van Commissarissen van de luchthaven van midden oktober 2011 heeft veel stof doen opwaaien. Daaruit blijkt dat aan Ryanair jarenlang verzwegen tegemoetkomingen zijn betaald, die in het jaar van de volksstemming € 5,07 per passagier zou hebben belopen. De totale tegemoetkoming aan Ryanair zou in 2010 € 308.000 hebben bedragen.
De burgemeester van de Hanzestad Lübeck heeft een economisch expert opgedragen deze beschuldiging te onderzoeken en toe te lichten. Het resultaat is maanden later nog steeds niet openbaar gemaakt.
Inmiddels heeft Ryanair een basis geopend op het Deense Billund en niet in Lübeck en heeft besloten ook in het vliegschema voor zomer 2012 de belangrijke lijn op Londen te schrappen. Dit heeft er vervolgens toe geleid dat de nieuwe manager van de luchthaven bekend heeft gemaakt dat indien het luchthavenbedrijf de personeelsbezetting navenant zou beperken, de lopende kosten in de buurt van het nulpunt zouden uitkomen.
De Hanzestad Lübeck dient echter de verliezen te blijven financieren die de luchthaven oploopt. Deze bedragen tenminste € 30 miljoen (andere bronnen gaan intussen zelfs uit van € 60 miljoen). Daarbij zullen de rentelasten steeds meer toenemen.
Men wil bovendien nog tot tien en zelfs tot twintig jaar wachten tot Hamburg op zijn veronderstelde capaciteitsgrenzen stuit en die luchthaven dan mogelijk Lübeck als derde start- en landingsbaan wil gaan gebruiken. Daarover bestaat overigens geen enkele toezegging.
(De Luchthaven Hamburg heeft over 2011 een groei in het aantal passagiers vermeld van 4,6% tot 13,5 miljoen. Deze groei is veroorzaakt door de inzet van grotere toestellen, hetgeen ecologisch en economisch zinvol is.)
We dienen niet te vergeten dat bij deze ontwikkeling de toestemming zal vervallen die voor dit plan is verleend. Dit plan wordt juridisch aangevochten doordat alle doelen, die daarin staan, al gerealiseerd zijn. Er heeft zich geen investeerder gemeld voor de uitbreidingswerkzaamheden.
Belangrijk is ook dat schuldpositie van de Hanzestad bij dit model voor kostenbeperking blijft bestaan. In deze situatie is het allicht beter indien men voor het luchthavengebied met zijn prima verbindingen met de spoorwegen en met het wegennet, onder andere een ontwikkeling tot bedrijfsterrein plant, die belangrijke arbeidsplaatsen in de regio oplevert, inkomsten uit de verkoop van bouwkavels oplevert, en bij een hoge productiviteit ook belastingen oplevert voor de Hanzestad.
Alleen door een zinvolle besteding van algemene middelen, waarvan duizenden arbeidsplaatsen afhangen, is onze regio nog levensvatbaar. Daartoe hoort niet het onderhouden van een luchthaven als een bodemloze put met een gestaag afnemend aantal arbeidsplaatsen.
Hartelijk gegroet,
Hans-Georg Weisskichel
Burgemeester Groβ Grönau
(vert. VOLE 21/01/2013)
Geen vluchten meer van Eelde naar Aberdeen
EELDE – De drie wekelijkse vluchten van Groningen Airport Eelde naar het Schotse Aberdeen verdwijnen per 8 februari. Dat heeft de directie van de luchthaven te horen gekregen van de Britse luchtvaartmaatschappij BMI Regional.
De lijndienst bestond sinds 2004 en werd vooral gebruikt door zakelijke passagiers uit de petrochemische industie. Reden is de tegenvallende passagiersaantallen
waardoor de lijn niet meer rendabel is.
De directeur van het vliegveld Marco van de Kreeke vindt het spijtig dat de verbinding verdwijnt maar begrijpt het besluit. De laatste vlucht naar Aberdeen is op 7 februari.
Begin deze maand werd al bekend dat de vluchten tussen Eelde en Barcelona stoppen. Die vliegverbinding van de Spaanse prijsvechter Vueling heeft maar één seizoen standgehouden.