Interim directeur Schmeink is hardleers en blijft maar in de media roepen dat het Rijk moet bijdragen aan de exploitatieverliezen van luchthaven Eelde. Hij moet toch weten dat dat verboden staatssteun is. En hij weet ook dat in de luchtvaartnota staat “Het Rijk ziet de luchthaven als zelfstandige onderneming en levert daarom geen financiële bijdrages. Als er wel bijdrages worden gedaan, bijvoorbeeld door de provincies, dan moet ze zich houden aan de Europese regels voor het verlenen van staatssteun”. Het is de minister kennelijk niet ontgaan dat het huidige steunpakket van de provincies in strijd is met de staatssteunregel. Die 4 tot 7 miljoen euro per jaar die het volgens Schmeink kost om de luchthaven open te houden gaan er dus niet komen. Als de provincies er al toe bereid zijn (niet waarschijnlijk gezien het Coalitieakkoord Groningen, zie voetnoot), zal het in Brussel stranden.
Vliegveld verloor dit jaar de laatste lijnvluchten naar Londen, Kopenhagen en Münster.
Directeur Schmeink hoopt op een forse bijdrage van het ministerie van Infrastructuur.
De nieuwe interim-directeur van Groningen Eelde Airport ziet nog wel een toekomst voor zijn al jaren kwakkelende luchthaven, maar dan moet de rest van Nederland wel gaan meebetalen. De miljoenen die het regionale vliegveld jaarlijks uitgeeft aan onderhoud en beheer, moeten voortaan uit een nationale pot worden betaald.
Dat betoogt ceo Bart Schmeink in een gesprek met het FD. Hij noemt de financiële positie van Eelde ‘desastreus’.
De tijd dringt voor Groningen Airport. De regionale luchthaven verloor dit voorjaar de laatste lijnvluchten (met kleine toestellen) naar Londen, Kopenhagen en Münster. Dat kwam door het faillissement van de Britse maatschappij Flybe en omdat er structureel te weinig zakenreizigers kiezen voor Groningen.
Daar kwam medio maart de coronacrisis overheen. Het vliegverkeer is stilgevallen, op wat lesvluchten en medische transporten na. Vakantiemaatschappijen Corendon en TUI zouden onder normale omstandigheden deze zomer wel chartervluchten willen uitvoeren naar vakantiebestemmingen, maar dat zit er voorlopig niet in. ‘Mijn hoop is nu gevestigd op het najaar en de winter van 2020/21’, zegt de directeur.
Er is inmiddels een reorganisatie in gang gezet. Het bedrijf heeft ook een beroep gedaan op de loonkostensubsidieregeling NOW. Aan de 50 werknemers in vaste dienst is gevraagd verlof op te nemen om de kosten te drukken.
Schmeink, oud-topman van vervoersbedrijf Connexxion, werd half januari binnengehaald om financieel orde op zaken te stellen en de luchthaven meer bestaansrecht te geven. Hij is net als zijn voorgangers optimistisch en denkt dat de luchthaven op termijn weer 400.000 reizigers kan trekken.
Maar daar is de luchthaven ver van verwijderd. Vorig jaar verloor Groningen bijna een kwart van de ruim 240.000 passagiers, terwijl er toen volop ruimte was voor groei. Het lukte de regionale luchthaven niet om aanbieders van lijnvluchten aan te trekken.
Vier jaar geleden is door de toenmalige aandeelhouders — drie gemeentes en twee provincies — een speciaal fonds opgebouwd om luchtvaartmaatschappijen te verleiden om vluchten uit te gaan voeren van en naar Groningen. Maar dat investeringsprogramma van €46 mln voor de ‘Toegangspoort van het Noorden’ heeft weinig effect gesorteerd.
De gemeente Groningen heeft zijn aandelenpakket van 26% dit voorjaar voor een euro van de hand gedaan aan FB Oranjewoud, een investeerder voor Noord-Nederland. De interim-directeur sluit niet uit dat ook de twee andere gemeenten, Assen en Tynaarlo, hun pakket aandelen zullen afstoten.
Schmeink hoopt nu op een forse bijdrage van het ministerie van Infrastructuur om het vliegveld meer lucht te geven. De jaarlijkse kosten van beheer, instandhouding en veiligheid op de kleine noordelijke luchthaven bedragen € 4 mln tot €7 mln per jaar.
De interim-directeur ziet de Nederlandse luchthavens graag als één infrastructureel systeem, met Schiphol als boegbeeld. De exploitatie van Groningen Airport is kostendekkend te maken als de kosten van beheer en instandhouding deel uitmaken van een nationaal systeem, betoogt hij. ‘Vergelijk de functie van luchthavens met het spoor en de bruggen.’
Ook een alliantie met Schiphol zou een ‘logische oplossing’ zijn. Schiphol is grootaandeelhouder van Eindhoven Airport en Rotterdam The Hague Airport. Schmeink: ‘We hebben met Schiphol gesproken. Zij zouden als regisseur de spreiding van vluchten over Nederland kunnen verzorgen. Ceo Dick Benschop snapt dit.’ De gesprekken met Schiphol hebben echter geen concreet resultaat opgeleverd.
In het Coalitieakkoord Groningen 2019-2023 staat over GAE:
“4.7.1
Groningen Airport Eelde is de regionale luchthaven die bijdraagt aan de ontsluiting van de regio. Het investeringspakket Eelde wordt uitgevoerd conform afspraken, mits uitzicht blijft op het behalen van de doelstellingen van dat investeringspakket zonder overschrijding van de daartoe gereserveerde budgetten. Een tussentijdse evaluatie moet duidelijk maken of er nog potentie is voor een realisatie van robuuste hub verbindingen en substantiële toename van het aantal zakelijke reizigers.”