Vereniging Omwonenden Luchthaven Eelde
‘voor de kwaliteit van de leefomgeving’
www.vole.nl
Persbericht
Problemen GAE bewijzen het ongelijk van gedeputeerden Brouns en Bijl
De actuele problemen van GAE komen voor VOLE niet als een verrassing. Nu gebeurt waar destijds ruimschoots voor is gewaarschuwd. Brouns probeert de schuld bij GAE te leggen (op RTV Noord: ‘ik wil wel kunnen uitleggen waar dat belastinggeld aan besteed is’), maar de aandeelhouders moeten de hand in eigen boezem steken.
Dat het investeringsscenario Toegangspoort voor het Noorden – dat GAE in 2016 van het faillissement moest redden – een luchtkasteel was, bleek reeds uit een kritische analyse van onafhankelijke luchtvaarteconomen (zie het commentaar van SEO). Ook een nuchtere kijk op de historische feiten had kunnen leren dat er domweg geen marktbehoefte is voor het vliegveld dat GAE zo graag wil zijn. Al in 2013 heeft de Noordelijke Rekenkamer de wijze waarop de provincies omgaan met GAE zwaar bekritiseerd: ‘gedateerde en rooskleurige toekomstverwachtingen, negeren van de economische realiteit, gebrek aan sturing‘.
Brouns en Bijl drukten het investeringsscenario er politiek doorheen en bagatelliseerden alle vraagtekens en risico’s. De standaardretoriek van ‘we gaan er voor’ en ‘dit is wat het Noorden nodig heeft’ ging gepaard met de misleidende metafoor ‘toegangspoort voor het Noorden’. Nu het opnieuw misgaat, profileert Brouns zich in de pers ijverig als bewaker van een verantwoorde besteding van ons belastinggeld. In werkelijkheid is hij er hoogstpersoonlijk verantwoordelijk voor dat sinds 2016 € 7,4 miljoen aan belastinggeld in het routefonds is gestopt. Zonder een fatsoenlijk contract, waardoor de luchtvaartmaat-schappijen GAE nu het nakijken geven.
In hun politieke opportunisme hebben de aandeelhouders bovendien verzuimd het steunpakket, dat onmiskenbaar staatssteun is, aan te melden bij de Europese Commissie. Hadden ze dat wel gedaan, dan zou de steun hoogstwaarschijnlijk als onrechtmatig zijn aangemerkt. De steun voldoet namelijk niet aan de Europese regels voor staatssteun. Nu hangt de aandeelhouders een terugbetalingsverplichting boven het hoofd en mogelijk een boete. De grondslag voor verdere steunverlening lijkt hoe dan ook weggeslagen te zijn.
Het investeringsscenario van Brouns c.s. behelst € 10 miljoen aanloopsteun voor tien jaar. Met het huidige bestedingstempo (er is dus al zo’n € 7,4 miljoen aan aanloopsteun verstrekt) is de pot volgend jaar leeg. Maar zover zal het niet meer komen. De basis onder het investeringsscenario, de hub-verbinding met andere Europese vliegvelden, is nu al weggevallen. De reden is geen andere dan in de jaren vóór 2016. Er is geen markt voor vliegveld Eelde. De mooie toekomst die GAE opnieuw belooft, klinkt zo langzamerhand lachwekkend – als de verspilling van belasting in deze kwestie niet zo treurig was. Maar de Staten en raden van de aandeelhouders zullen zich niet nogmaals economische knollen voor citroenen laten verkopen. Het wordt tijd om na te denken over een duurzame besteding van publieke middelen en ontmanteling van de luchthaven in z’n huidige vorm.
Vereniging Omwonenden Luchthaven Eelde