Vliegveld Eelde veel te optimistisch

 

NIEUWSANALYSE
GRONINGEN AIRPORT EELDE

• Onderzoeksbureau schiet gaten in businessplan vliegveld
•  Luchthaven volgens SEO vrijwel zeker nooit winstgevend

Eelde  Aannames die als zekerheden gepresenteerd worden, groeicijfers die in werkelijkheid krimp blijken te zijn en bedreigingen die geheel onbenoemd blijven. Onderzoeksbureau SEO Economisch Onderzoek oordeelt ronduit vernietigend over Groningen Airport Eelde (GAE). In opdracht van de Noordelijke Rekenkamer onderzocht het bureau het eind oktober verschenen businessplan van het vliegveld. Alleen de vormgeving en drukkwaliteit van Werelden verbinden deugt, is zo ongeveer de enige positieve conclusie.
    Directeur Marco van de Kreeke van GAE moet er zo langzamerhand moedeloos van worden. Het slechte nieuws rond zijn vliegveld stapelt zich op. Recent kondigde Ryanair aan te stoppen met de lijn naar Bergamo, Transavia schrapt vluchten naar Malaga en Dalaman én een van de twee vluchten naar Antalya. Weliswaar komt Arkefly (ook Antalya) erbij, maar de balans blijft negatief. Zodanig dat SEO 14 procent minder passagiers verwacht in 2014.
Het businessplan van GAE was al achterhaald toen de inkt nog moest drogen.
    SEO betwijfelt vrijwel alles. Het noordelijke bedrijfsleven profiteert nauwelijks, het aantal banen is niet 300 maar slechts 120, vluchten op München en Kopenhagen zijn volmaakt oninteressant, de gehoopte groei van Ryanair is nergens op gebaseerd en in flagrante strijd met het huidige schrappen van lijnen en GAE zal in 2017 geen 230.000 passagiers hebben maar hooguit 180.000. En dat alleen als uitgegaan wordt van zeer gunstige veronderstellingen, aldus SEO.
    En onder die zelfde zeer gunstige veronderstellingenis is het vliegveld in 2023 goed voor 425.000 passagiers, waar GAE er zelf 600.000 voorspelt. SEO wijst er fijntjes op dat de meeste regionale luchthavens in Europa pas zwarte cijfers schrijven bij jaarlijks 1,4 miljoen passagiers. Omdat GAE ook verdient aan vliegscholen en medisch verkeer kan dat voor ‘Eelde’ minder zijn, maar volgens SEO zijn toch tenminste 450.000 reizigers nodig.
    De onderzoekers zien twee grote bedreigingen die het vliegveld zelf niet benoemt. Ten eerste de ontwikkeling van vliegveld Lelystad als overloop van het low cost- en charterverkeer. Volgens SEO kijkt Ryanair er al reikhalzend naar uit en zou de maatschappij mogelijk de ‘hele operatie’ naar Lelystad verhuizen. Lelystad ligt voor bijna heel Nederland ideaal, ook voor Noord-Nederlandse reizigers.
    SEO bevestigt ook een argument dat de Vereniging Omwonenden Luchthaven Eelde (VOLE) al jaren aanvoert, maar dat steeds is weggewuifd door het vliegveld. GAE moet zelf de verkeersleiding gaan betalen, op zijn laatst in 2020. SEO schat die kosten op 2 à 3 miljoen euro. Geld dat ‘Eelde’, om concurrerend te blijven voor de vliegmaatschappijen, zal moeten compenseren. De financiële positie zal hierdoor aanzienlijk verslechteren, aldus het onderzoeksbureau.
    Voor Groningen Airport Eelde komt de rapportage van SEO bijzonder ongelegen. Met de presentatie van Werelden verbinden werd tegelijk een beroep op de vijf aandeelhouders gedaan het vliegveld nog eens met een miljoen euro te stimuleren. Geld dat naar de marketing zou moeten gaan, daarmee volgens SEO suggererend dat groei ‘maakbaar’ is. Volgens het bureau kijkt de reiziger evenwel veel meer naar de prijs.
    De komende maanden moeten de vijf aandeelhouders (de provincies Groningen en Drenthe en de gemeenten Assen, Groningen en Tynaarlo) over dat miljoen beslissen. Het lijkt geld storten in een bodemloze put. Zoals ook de miljoenen die gestoken werden in de verlenging van de startbaan tot nu toe weggegooid geld lijken te zijn. Vliegen vanuit Noord-Nederland kan kennelijk alleen als de overheid bijspringt. Aan de noordelijke politiek de taak de principiële vraag te beantwoorden of we dat willen.