Luchthavenbesluit Eelde: een bestuurlijk en rechtsstatelijk dieptepunt
Op 28 oktober jl. -een dag voor de Tweede Kamer verkiezingen- heeft de minister van Infrastructuur en Waterstaat (I&W) Robert Tieman van de BBB een luchthavenbesluit (LHB) voor vliegveld Eelde vastgesteld.
Een zeer controversieel besluit gezien de lawine aan bezwaren die zijn ingebracht tegen het ontwerp. De honderden punten van kritiek van een breed scala aan maatschappelijke partijen heeft de minister zonder argumenten terzijde geschoven.
Een dubbel demissionaire regering die leunt op slechts 32 Kamerleden van de VVD en BBB en (en samen nu slechts 28 zetels) durft het aan om halsoverkop zo’n vergaand besluit te nemen.
Niet alleen VOLE maar ook de gemeentes Groningen en Tynaarlo, de milieuorganisaties en diverse buurtorganisaties hebben voorafgaand aan het luchthavenbesluit tal van kritiekpunten aangedragen zoals:
– In strijd met de luchtvaartnota worden de openingstijden verruimd
– Het zogenaamde Kantar-draagvlakonderzoek is gemanipuleerd
– Er is geen milieueffectrapport gemaakt en in de MER-beoordeling is uitgegaan van onjuiste gegevens
– Geluid, geluidhinder en luchtverontreiniging zijn onjuist berekend
– De natuurvergunning wordt overschreden
– De economische onderbouwing is onvoldoende
– Prognoses over het aantal passagiers zijn uit de lucht gegrepen
– De participatie was een farce
Op 17 oktober jl. -10 dagen voor het besluit van de minister- schreef de Raad van State over de verruiming openingstijden (lees hier ons nieuwsbericht) dat dit niet voldoende is onderbouwd en niet is getoetst aan artikel 8 van het Europees Verdrag tot bescherming van de rechten van de mens en fundamentele vrijheden (EVRM) en artikel 7 Handvest van de grondrechten van de EU (EU-Handvest). De Raad schrijft: ‘Hierdoor is onduidelijk of en in welke mate volgens de regering deze fundamentele rechten door het besluit worden geraakt en, als daarvan sprake is, welke rechtvaardiging daarvoor wordt gegeven.’
VOLE heeft sterk de indruk dat men bij het ministerie I&W niet meer wist hoe ze al deze kritiek moesten beantwoorden. Ze weten bij I&W ook wel dat het LHB op heel veel punten rammelt en dat er weinig meer aan te redden was. We weten ook hoe er bij de BBB over de Raad van State wordt gedacht. Minister Tieman dacht kennelijk dat hij het RvS advies wel kon negeren; een bestuurlijk en rechtsstatelijk dieptepunt.
De minister heeft het LHB gewoon conform de wens van de luchtvaartlobby vastgesteld. Hij heeft een onvoldragen en controversieel besluit gewoon over de schutting gegooid. Kennelijk met de instelling dat de bestuursrechter het dan maar verder moet uitzoeken.
VOLE heeft er vertrouwen in dat het LHB bij de Raad van State sneuvelt. Maar het stemt droevig. De omwonenden en de natuur blijven achter zonder goede rechtsbescherming.
VOLE zal op korte termijn beroep instellen en een voorlopige voorziening vragen bij de Raad van
State om de verruiming van de openingstijden terug te draaien.
Met het zeer kritische advies van de Afdeling Advisering van 17 oktober jl. is het voor de Afdeling Bestuursrechtspraak niet moeilijk een oordeel te vellen.
Militair medegebruik
Militair medegebruik wordt vanaf 1 november 2025 geregeld in de ‘Regeling militair luchthavenluchtverkeer op overige burgerluchthavens van nationale betekenis’.
In het oude LHB was een vrijstelling voor 400 militaire vluchten per jaar. VOLE en anderen hebben in zienswijzen scherpe kritiek geuit over het concept van deze regeling.
De Regeling is onzorgvuldig tot stand gekomen en bevat geen afweging van belangen. Ook is geen afweging gemaakt tegen alternatieven. Het toelaten van onbeperkt militair medegebruik is niet gemotiveerd.
De minister van Defensie heeft de regeling vastgesteld zonder ook maar iets met de punten van kritiek te doen. In principe is militair medegebruik van vliegveld Eelde vanaf nu onbeperkt.
Tegen de Regeling staat geen rechtstreeks bezwaar of beroep open. VOLE zal dit daarom meenemen in het beroep op het luchthavenbesluit.