1 mei 2025

VOLE doet handhavingsverzoek om vervuiling van grondwater op en rond Groningen Airport Eelde te stoppen

VOLE heeft de gemeente Tynaarlo om handhaving gevraagd van de regelgeving rond de toepassing van AVI-bodemas onder de baanverlening op GAE, aangebracht in 2012. De gemeente is het bevoegd gezag voor de handhaving van de voorwaarden die gelden voor deze toepassing van bodemas.

Bij de verlenging van de baan in 2012-2013 werd geen zand maar bodemas als fundering toegepast.
Bodemas is het materiaal dat overblijft na verbranding van afval in een afvalcentrale. Bodemas bevat zeer zorgwekkende stoffen (ZZS) (1) waaronder zware metalen die leiden tot milieu- of gezondheidsschade.
Daarom worden aan de toepassing ervan strenge eisen gesteld, zoals een minimale afstand van een halve meter tussen de onderzijde van de bodemaslaag en de grondwaterstand. AVI-bodemassen bevatten meestal ook PFAS.

De gemeente waarschuwde onlangs de omwonenden voor de vervuiling van het oppervlaktewater op en rond GAE met PFAS. Ook in de Runsloot is PFAS-verontreiniging vastgesteld. Dit is zeer waarschijnlijk afkomstig uit de bodemas. Al bij het ontwerp van de baanverlenging zijn grote fouten gemaakt door de drainage een halve meter lager te leggen dan het maximale waterpeil in de omgeving. Het is verontrustend dat de beide waterschappen (2) hun toezichthoudende taak hebben veronachtzaamd.

Het onderzoek dat VOLE heeft laten verrichten bestaat uit de analyse van 28 rapporten die betrekking hebben op monitoring van de bodemastoepassing onder de start- en landingsbaan en het opstelplatform.
De resultaten van het onderzoek leveren en schokkend beeld op:

Vanaf de aanleg van de baanverlenging in 2013 zijn de voorwaarden die gesteld moeten worden aan de toepassing van bodemas door GAE genegeerd. De bodemaslaag is vanaf het begin in contact geweest met het grondwater waardoor zeer zorgwekkende stoffen uitspoelen naar het grondwater. Daardoor is grondwaterverontreiniging ontstaan ter plaatse van de baanverlenging.
GAE handelt in strijd met de Regeling bodemkwaliteit (Rkb) door geen maatregelen te nemen die het contact van de bodemas met het grondwater tegengaan. Tevens handelt GAE in strijd met de Zorgplicht (art. 2.11 van het Besluit activiteiten leefomgeving) door geen maatregelen te nemen tegen de verspreiding van de grondwaterverontreiniging.

Het grondwater stroomt uit in de Runsloot en vervolgens naar het Eelderdiep, Reitdiep, Lauwersmeer en komt uiteindelijk in de Waddenzee. Dit water wordt verontreinigd met zware metalen en chloride.

Gezien de hoeveelheid toepaste bodemas (50 à 60 duizend ton) moet gevreesd worden voor een milieuramp van ongekende proporties. GAE is volledig verantwoordelijk voor het stoppen en opruimen van de vervuiling. VOLE vindt dat de aansprakelijkheid voor deze milieuramp in wording tot op de bodem moet worden uitgezocht om te voorkomen dat de samenleving weer voor de kosten opdraait.

Vereniging Omwonenden Luchthaven Eelde

Bijlagen:
– Handhavingsverzoek met betrekking tot de toepassing van AVI-bodemas als IBC-bouwstof op GAE
– Hoe kon deze milieuramp ontstaan?
– Toelichting werkwijze onderzoek.

 

1 ZZS zijn Zeer Zorgwekkende Stoffen die gevaarlijk zijn voor mens en milieu omdat ze de voortplanting belemmeren, kankerverwekkend zijn of zich in de voedselketen ophopen.
https://rvs.rivm.nl/onderwerpen/zeer-zorgwekkende-stoffen

2 De baanverlenging ligt in het Waterschap ‘Noorderzijlvest’, het platform ligt in het Waterschap ‘Hunze & Aa’s’.