2010 het jaar van de biodiversiteit: over vleermuizen en vliegtuigen
Indien de hoofd- start en landingsbaan op Eelde met 700 meter verlengd wordt, verdwijnen de oude houtwallen en hoge eikenbomen van de Eekhoornstraat. Op die houtwallen staan bomen van meer dan honderd jaar oud, vol gaten en scheuren; precies wat vleermuizen nodig hebben. En belangrijk: vleermuizen zijn beschermd door de Europese Habitatrichtlijn en het Bats Agreement. (zie ook het artikel: )
Omdat de Raad van State in 2003 heeft bepaald dat er onderzoek gedaan moest worden naar natuuraspecten die Europese bescherming genieten, heeft het vliegveld Buro Bakker uit Assen daartoe opdracht gegeven. Bakker onderzocht de woningen een aantal keren; deed veldonderzoek in september en oktober 2004, en trof vier soorten vleermuizen aan.
Op grond van de constateringen van Buro Bakker heeft het vliegveld in 2006 een ontheffing van de Flora- en Faunawet aangevraagd. Deze ontheffing is inmiddels weer verlopen, maar het ministerie van Landbouw Natuur en Voedselveiligheid (LNV) heeft op 1 mei 2009 een nieuwe ontheffing verleend.
De nieuwe ontheffing bevat een reeks specifieke vereisten die de vleermuizen compensatie moeten bieden voor het verlies aan leefomgeving dat hen te wachten staat. Onder meer de eis dat de compenserende maatregelen moeten zijn uitgeverd voordat men begint met kappen. Bovendien moet dit gefaseerd gebeuren. De baanverlenging kan dus pas gebeuren als de compenserende maatregelen klaar zijn.
LNV is van mening dat de gevraagde compensatie goed genoeg is geregeld. Hier denken de natuurorganisaties anders over. Zij zijn namelijk van mening dat de ontheffing niet zorgvuldig is voorbereid, omdat er onvoldoende onderzoek gedaan is. Er is immers alleen in de herfst in het veld geïnventariseerd.
Onderzoek van een vleermuisdeskundige in mei had aangetoond dat Buro Bakker tenminste één soort gemist heeft. In de herfst zijn de bomen waarin de jongen geboren worden en opgroeien al verlaten, en ook de bomen waar vleermuizen in de winter verblijven kan men in de herfst nog niet aanwijzen. Bovendien blijkt de ontheffing tegenstrijdige bepalingen te bevatten m.b.t. de compensatie voor de vliegroutes van vleermuizen.
Volgens de zogenaamde Habitatrichtlijn moet de minister van LNV bovendien aantonen dat de baanverlenging nodig is wegens ‘dwingende redenen van groot openbaar belang’. Maar dit heeft de minister geenszins aangetoond. De minister verwees gewoonweg naar de bekende argumenten die de politiek al jaren aanvoert, zoals betere bereikbaarheid van de regio, en verbetering van de economie van het noorden.
De natuurorganisaties zijn van mening dat die argumenten niet opgaan. Immers, met de huidige baan is de luchthaven voldoende toegerust voor zakenvluchten en voor vakantiecharters en lijndiensten. Lijndiensten zijn tot nu toe overigens steeds mislukt door gebrek aan passagiers. Het achterland van Eelde is te klein.
Voor baanverlenging geldt daardoor geen “dwingende reden van groot openbaar belang”. In de beperking van de groei van het luchtverkeer, zien de natuur organisaties wel zo’n dwingende reden, wegens de klimaateffecten die het vliegverkeer met zich meebrengt
Klik hier om het Bats Agreement te bekijken: www.eurobats.org/index.htm