Luchtverkeersleiding Nederland raakt haar monopolie kwijt
Groningen Airport Eelde verder in problemen

Het meldt dat Luchtverkeersleiding Nederland haar monopolie kwijt raakt. Dat wil zeggen dat regionale luchthavens goedkopere luchtverkeersleiders mogen inhuren dan die van de LVNL. Staatssecretaris Mansveld stuurde op 18 februari 2015 het ‘Beleidsadvies Herziening Heffingenbeleid Luchtvaart’ aan de Tweede Kamer, dat op 1 april door de vaste Kamercommissie zal worden besproken.

Kern van dit advies is:

1. Luchthavens zijn zelf verantwoordelijk voor de inkoop van toren luchtverkeersleiding

   
   
   

2. Concurrentie met andere aanbieders van torenluchtverkeersleiding wordt mogelijk, en tarieven tussen luchthavens kunnen verschillen

3. Andere vormen van torenluchtverkeersleiding worden onderzocht

4. Tekorten mogen door lokale overheden worden aangevuld.

Bij het opstellen van dit advies waren alle partijen betrokken. De luchthavens Maastricht en Eelde voelden weinig voor een nieuw bekostigingssyteem en dat is begrijpelijk omdat momenteel de totale kosten van luchtverkeersleiding in Nederland worden omgeslagen over het totaal van de gebruikers. Dat wil zeggen dat Schiphol werkt met een relatief hoger tarief dan nodig is omdat de kosten van regionale luchthavens waar weinig gevlogen wordt in dat tarief verrekend zijn.
Als regionale luchthavens straks een kostendekkend tarief moeten vaststellen zal dat vele malen hoger zijn dan nu het geval is. In de jaren 2006 – 2008 had luchthaven Eelde bijvoorbeeld een tekort van 2 à 3 mln op luchtverkeersleiding. Dat was vóór de invoering van het huidige ‘One Group of Airports’ (OGA), waarbij alle kosten op een hoop gegooid worden en Schiphol in feite de kosten van slecht lopende regionale luchthavens draagt.
Nu de regionale luchthavens vanaf 2016 de werkelijke kosten van verkeerstoren en verkeersleiders geheel zelf moeten dragen zal het tarief fors omhoog moeten om kostendekkend te worden. In 2008 waren de heffingen bij de airlines op Eelde ca. 0,4 miljoen en de kosten van luchtverkeersleiding ca. 2,4 miljoen. Een tekort van 2 miljoen, dat indertijd door het ministerie werd aangevuld. Het is duidelijk dat om kostendekkend te worden het tarief 6 maal hoger zou moeten zijn. Luchtvaartmaatschappijen zullen dan zeker piepen en mogelijk wegblijven. Enige mogelijkheid die overblijft is een bijdrage te vragen aan de regionale overheid om tekorten aan te vullen. Het inhuren van goedkopere luchtverkeersleiders kan verlichting geven maar voor Eelde zal toch altijd nog een jaarlijks tekort van 1 miljoen overblijven. Met de huidige omzet van Eelde van 5 miljoen en een verlies van 0,5 miljoen in de laatste jaren zal dit het verlies opdrijven tot een hoogte van 1,5 miljoen. De toekomst van de luchthaven hangt dan geheel af van de bereidheid van de politiek om deze verliezen structureel te dragen.