Passagiersontwikkelingen
Groningen Airport Eelde

 

In het eerste kwartaal 2015 laten de CBS cijfers een spectaculaire groei zien van het aantal passagiers op luchthaven Eelde. Een groei ten opzichte van 2014 van bijna 100%. Voor deze groei zijn een drietal nieuwe bestemmingen verantwoordelijk. Een nieuwe charter bestemming naar Lanzarote door Transavia uitgevoerd met nog wel een tussenlanding op Eindhoven. En twee nieuwe lijndiensten naar Gdansk 2x in de week en naar Londen 6x in de week met een klein toestel.

Kijken we naar de bijdrage van ieder van deze bestemmingen dan krijg je het volgende beeld.
De charter naar Lanzarote zorgt in het eerste kwartaal 2015 voor een groei van ca. 3.000 passagiers. Met ongeveer 115 passagiers per toestel geeft dat een bezetting van 64%. Door de tussenlanding in Eindhoven mag men aannemen dat ze met hun bezetting in de buurt komen van hun gemiddelde van 92%. Geen reden om met deze bestemming te stoppen of het moet al zijn dat de toestellen rendabeler kunnen worden ingezet op andere routes zoals met de verdwenen wintersport vluchten het geval was.

De lijnvluchten maken een spectaculaire groei door van ca. 5.191 naar 16.042 passagiers. In 2014 waren dat alleen de wintersportvluchten die zorgden voor 5.200 passagiers. Als we die wintersportvluchten er in 2015 afhalen blijven er voor Gdansk en Londen in het eerste kwartaal ca. 11.000 passagiers over. Als we uitgaan van de inmiddels bekende bezetting van 50% voor de Flybe toestellen naar Londen, zorgt deze lijn voor ca. 4.600 passagiers. Dan blijven er voor Wizair 6.400 over. Wizair heeft dan een bezetting over 52 vliegbewegingen van ca. 68%. Niet slecht maar wel duidelijk lager lager dan hun gemiddelde van 85%.

Als we deze cijfers doortrekken voor het hele jaar zouden er 56.000 passagiers extra kunnen komen. Eelde komt dan op een totaal van 225.000 passagiers, een stijging van ruim 30%.

Wat de resultaten van Flybe betreft kan men zich afvragen waarom maar zo weinig mensen gebruik maken van deze verbinding, terwijl Londen de meest gevraagde bestemming is van noorderlingen. Ca. 200.000 reizigers uit het primaire marktgebied boeken per jaar voor Londen, terwijl er maar 9.000 met Flybe vliegen. Niet meer dan 4,5% van het marktsegment wordt maar bereikt. Een deel van de verklaring is misschien de late vertrektijd rond 5 uur in de middag. Ook de afgelegen luchthaven Southend op een uur met de trein van het centrum van Londen kan een verklaring zijn. Verder heeft Southend geen interessante intercontinentale bestemmingen. Voor mensen die verder willen vliegen is de lijn dus niet interessant en de Europese bestemmingen op Southend zijn ook in Nederland te vinden. Als de subsidie aan Flybe uit het route fonds straks stopt is het zeer de vraag of deze maatschappij op Eelde blijft. De bezetting van 50% is laag t.o.v. hun gemiddelde bezetting van 70% en de maatschappij maakt nog steeds verlies.

Interessant in dit verband is een onderzoek van het KiM (Kennisinstituut Mobiliteit) van het ministerie van I&M.
Het onderzocht de doorslaggevende factoren bij de keuze voor een luchthaven. In 34% van de gevallen gaf de prijs de doorslag. In 28% was het het vluchtschema, dat wil zeggen de frequentie en tijdstippen van de vluchten. In 13 % een ticket aanbod en slechts in 12% de reisafstand naar de luchthaven. Zaken als inchecken, winkelen en parkeren zijn van ondergeschikt belang. Juist de punten waarvan met bij GAE denkt dat ze een sterk punt zijn om voor Eelde te kiezen.

 
Uit: Determinanten van vlieggeneigdheid en luchthavenkeuze, KiM, juni 2015

 

Ondanks deze passagiersgroei blijft de positie van Eelde zwak. Aan de lage bevolkingsdichtheid rond de luchthaven verandert weinig. De dreiging van de opstart van luchthaven Lelystad blijft onverminderd en de kosten van luchtverkeersleiding zullen op den duur op de resultaten van GAE gaan drukken. De huidige lobby van het Noorden naar de Tweede Kamer toe zal misschien voor enig uitstel of verzachting zorgen maar de kosten niet geheel wegnemen. Plannen voor snellere treinverbindingen met het westen en Duitsland zetten de concurrentieposietie van Eelde ook onder druk.
Meer in algemene zin zijn de ontwikkelingen in de luchtvaart momenteel stormachtig. De markt wordt overstroomd met nieuwe vliegtuigen van Boeing en Airbus. De concurrentie vanuit de oliestaten is fors en de low cost maatschappijen oefenen forse druk uit op de resultaten van Transavia en Air France-KLM. Bij Air France-KLM staan forse bezuinigingen op stapel en het is de vraag hoe men tegen de prestaties op Eelde aankijkt. Ook de luchtvaartschool kan in de analyses meegenomen worden. Met duizenden werkloze piloten en de vele te verwachten ontslagen is het de vraag wat nog het nut is van de KLS op Eelde voor Air France KLM.
De komende drie jaar zullen deze ontwikkelingen ook op Eelde voelbaar worden.

Philippe Boucher juni 2015