Vereniging Omwonenden Luchthaven Eelde
‘voor de kwaliteit van de leefomgeving’
Persbericht VOLE
Onderzoek toekomst Eelde: politiek gedicteerde uitkomst
Het onderzoek naar de toekomst van luchthaven Eelde zou objectief en controleerbaar zijn. Maar de uitkomst is politiek gedicteerd door de partijen die de luchthaven koste wat het kost in de benen willen houden. De bestuurders die het onderzoek presenteerden zijn allen warm voorstander van opnieuw publiek geld naar GAE. Het onderzoek is daardoor uitgemond in politiek gegoochel met bedragen die zouden moeten aantonen dat de luchthaven maatschappelijk nut heeft. We zagen dat eerder bij de baanverlenging. Het onderzoek daarvoor voorspelde 600.000 passagiers. Nu wordt groei naar 407.000 passagiers voorspeld. Wederom een luchtspiegeling. Er zijn dit jaar maar 150.000 passagiersbewegingen. Over 1½ jaar gaat Lelystad open en zakt dat aantal tot beneden de 100.000.
Er blijven vrijwel alleen lijndiensten over en die vliegen omdat ze gesubsidieerd worden. Het openhouden van de luchthaven kost -in zijn huidige vorm- 5 miljoen per jaar. Dat komt neer op een subsidie van 100 euro per ticket. Alleen vakantiegangers en luchvaartmaatschappijen profiteren daarvan. Het bedrijfsleven maakt vrijwel geen gebruik van de luchthaven. Het geld verdwijnt uit de regio.
GAE heeft haar beloften nooit waargemaakt, waarom zou dat nu wel gebeuren. De omstandigheden zijn niet gunstiger geworden. GAE blijft een prestige project waarvan de kosten niet worden afgewogen met andere maatschappelijke uitgaven. Op bibliotheken, zwembaden en onderwijs wordt tegelijkertijd bezuinigd.
Ook gemeenschapsgeld kan maar eenmaal worden uitgegeven.
Van het verleden is niets geleerd. De laatste 15 jaar werd 50 miljoen euro gemeenschapsgeld in GAE gepompt (80 miljoen inclusief de kosten van de luchtverkeersleiding).
Een kritische evaluatie van het nut van die overheidsuitgaven ontbreekt.
Het ‘scenario sluiting’ is niet onderzocht omdat, zo menen de aandeelhouders: “Den Haag hierover gaat”. Als de aandeelouders besluiten geen geld meer in GAE te pompen, is het besluit in Den Haag snel genomen. Het Rijk heeft niet voor niets in 2003 de aandelen afgestoten. De kosten van sluiting worden zwaar overtrokken.
Risico’s opening Lelystad onderschat, haalbaarheid lijndiensten overschat
Het exploitatieverlies is in vijf jaar opgelopen van 6 ton naar 1 miljoen in 2015. Dit jaar zal het verlies rond de 1,4 miljoen bedragen. De jubelverhalen over de ‘hub’ kunnen niet verbloemen dat het verlies blijft oplopen. Als de lijndienst op Kopenhagen al een succes wordt –wat nog bewezen moet worden- zal het verlies verder oplopen, omdat de lijndiensten gesubsidieerd worden. De lijndiensten zouden GAE uit het slob moeten halen. Maar het gaat echter om zeer beperkte aantal passagiers en hoge kosten. Daarom zijn ze alleen met subsidie in de lucht te houden.
Het is een illusie om te denken dat het vakantieverkeer op Eelde zou kunnen groeien. De conclusie van Lufthansa Consulting dat “Lelystad een grote bedreiging vormt voor Groningen” wordt in de samenvatting van het onderzoek weggelaten. Vrijwel alle vluchten vanaf Eelde maken nu een tussenlanding die veel geld en tijd kost. Dat is vanaf Lelystad niet nodig. De vakantievluchten zullen in 2018 voor het grootste deel van Eelde naar Lelystad verhuizen. Lufthansa Consulting waarschuwt daarvoor.
De beweringen van GAE over het zakelijk gebruik van de lijndiensten zijn oncontroleerbaar en onbetrouwbaar, evenals het aantal passagiers dat GAE sinds jaar en dag sterk overdrijft. Beweringen over de ‘test- en opleidingen luchthaven’ zijn grootspraak. Alleen de KLM luchtvaartschool is nog over. Maar deze heeft vrijwel geen activiteiten meer op ‘Eelde’ en zal binnenkort sluiten.
Dat GAE een vestigingsfactor is voor het bedrijfsleven is niet objectief aangetoond. De Noordelijke Rekenkamer komt tot dezelfde conclusie in haar onderzoek van 2013. De bedrijfspanden op het voorterrein staan grotendeels leeg. De lijndiensten zouden voor het bedrijfsleven van betekenis kunnen zijn, maar het betreft zeer kleine aantallen passagiers. Het noordelijke bedrijfsleven ventileert veel enthousiasme over GAE, maar objectieve gegevens over het feitelijk gebruik van Eelde door bedrijven ontbreken. Ook is men niet bereid mee te betalen.
Kosten-batenanalyse gaat mank
De voorstelling van zaken dat afwaardering of sluiting van de luchthaven duurder is dan GAE openhouden is ronduit misleidend. De (maatschappelijke) kosten van het verlies van werkgelegenheid in Eelde worden sterk overtrokken. Per saldo verdwijnen er geen arbeidsplaatsen want mensen gaan niet minder vliegen. De werkgelegenheid wordt verplaatst. Ook de maatschappelijke kosten van de toegenomen reistijd wordt zwaar overtrokken. De helft van de gebruikers van Eelde is net zo snel in Lelystad. Individuele reistijdwinst (of verlies) kan natuurlijk niet worden afgewenteld op de samenleving/belastingbetaler.
VOLE 6-10-2016
Klik hier om de Studierapporten ‘Toekomst Airport Eelde’ te bekijken
Klik hier om de 3 toekomst modellen voor GAE te bekijken