Luchthaven Eelde presteert steeds slechter
Laatste CBS cijfers
Het CBS leverde vandaag de laatste cijfers af over september 2010, voor de regionale luchthavens. De verschillen zijn opvallend. Rotterdam laat over de eerste drie kwartalen een lichte groei van 0,8% zien. Eindhoven maakt een forse sprong van 28% over de zelfde periode. Maastricht groeit onwaarschijnlijk met 65% en Eelde daalt verder naar -8,5% minder passagiers.
De verschillen hebben alles te maken met de voorkeuren van de airlines voor bepaalde luchthavens. Zo zijn op Eindhoven vele nieuwe verbindingen opgezet door Transavia, Ryanair, Wizzair en Sky airlines. Op Maastricht-Aachen airport zijn het Ryanair, Sky airlines, Transavia en Germanwings. Deze luchtvaartmaatschappijen hebben op Maastricht gezorgd voor de enorme groei van 65% in passagiers. Rotterdam werkt nauwelijks met Low Cost Carriers en heeft daardoor een stabieler passagiersaantal. In Eelde vindt een omgekeerde beweging plaats. Daar hebben touroperators en Transavia twee van de elf bestemmingen geschrapt in 2010 en een derde bestemming van vier naar twee vluchten in de week teruggebracht. Dat komt ongeveer neer op 24000 passagiersbewegingen minder. In een viertal maanden heeft men dit nog aardig weten op te vangen, maar april en juli geven een dramatische daling van 24% te zien, wat zeker met de gestaakte vluchten te maken zal hebben.
Eelde staat zwak
Bovenstaande laat nog eens duidelijk zien dat het succes van een regionale luchthaven valt of staat met de keuzes van de airlines. En die keuzes hangen weer samen met de bevolkingsdichtheid rond de luchthaven en nauwelijks met baanlengtes. Eelde heeft wat dat betreft nog steeds de zwakste positie met 3 miljoen inwoners binnen haar invloedssfeer. Concurrerende luchthavens hebben een veelvoud van tussen de 10 en 40 miljoen inwoners.
De aandeelhouders van Groningen Airport Eelde doen al jaren alsof objectieve cijfers genegeerd kunnen worden en men voelt zich gesteund door het beleid van ministerie en kabinet.
Het nieuwe kabinet staat pal
In het huidige regeerakkoord (Hoofdstuk 7) krijgt Schiphol de ruimte om verder te groeien in samenhang met de luchthavens Eindhoven en Lelystad. Verder ziet men voor de regionale luchtvaart een rol in het dienen van de regionale economische ontwikkeling. Ook voor Eelde houdt de minister aan dit idee vast, blijkens een recente brief aan ondergetekende, ook al laten de cijfers zien dat Eelde nauwelijks enige betekenis heeft voor de regionale economie.
Joop Atsma, de nieuwe staatssecretaris voor Infrastructuur en Milieu sprak onlangs op het jaarcongres van de Dutch Aviation Group in Noordwijk. “De luchtvaart is geen bedreiging maar een kans”, betoogde Atsma. “Schiphol, Eindhoven en Lelystad moeten verder worden uitgebouwd. Ook op de andere regionale luchthavens is er zeker nog ruimte voor groei”. En hij voegde er nadrukkelijk aan toe dat, “rond Eelde weinig mensen wonen en de hinder dus beperkt blijft”.
Hier ligt nog een schone taak voor de afdeling milieu van zijn ministerie, om hem duidelijk te maken dat Eelde midden in een aantal kwetsbare en zeer belangrijke natuurgebieden ligt. En tijdens de begrotingsbehandeling van Infrastructuur en Milieu betoogde Maarten Haverkamp van het CDA dat vliegvelden volop moeten worden ontwikkeld tot de economische motor van hun regio. Hij ziet zelfs kansen voor Twente nu Duitsland de vliegtax invoert; een lullige ! 8,- per passagier voor een Europese vlucht. Het illustreert nog eens duidelijk hoe bekrompen men in de politiek soms nog denkt.
Waarom zou Twente niet samenwerken met Duitse luchthavens net over de grens die een betere uitgangspositie hebben? Hetzelfde geldt voor Groningen dat met Bremen een samenwerking zou kunnen aangaan.
Maar nee, tegen de stroom in moeten er met gigantische kosten twee verliesgevende luchthavens in stand worden gehouden, notabene in gebieden met hoge natuurwaarden.
Vier maal meer luchtvervuiling
Als Eelde een langere baan zou krijgen, biedt dat de mogelijkheid voor grotere toestellen om Eelde aan te doen. Maar wat betekent dat voor het milieu? De huidige Boeing 737 van Transavia verstookt 1700 KG kerosine om op te stijgen. Een Boeing 747, de grote zus, verstookt maar liefst 7000 KG kerosine om op hoogte te komen, ruim 4x meer! Het staat er zo simpel in het business plan, ”dan kunnen er grotere vliegtuigen landen” maar de gevolgen overziet vrijwel niemand, al helemaal niet de politici lijkt het.
16-12-2010 Ph. Boucher Midlaren