Vliegveld Eelde zoekt al jaren paniekerig naar bestaansredenen, maar iedere oplossing zou in de eerste plaats moeten bijdragen aan het leefbaar houden en maken van het Noorden.

Van wie is de bodem? Van wie is de lucht? In het Noorden weten we nu zo langzamerhand wel het antwoord op de eerste vraag. Gaat het antwoord op de tweede vraag dezelfde kant op? En wie bemoeien zich met het antwoord? De verkiezingen komen er aan. Wij, de kiezers, de mensen die hier wonen en werken, wij weten al lang het antwoord op de vraag ‘van wie is de lucht?’. De luchtvaartsector heeft zo zijn eigen antwoorden.

De vliegscholen
Zo zijn er de vliegscholen op het vliegveld Eelde. Een vrijwel ongebruikt vliegveld is voor hen natuurlijk een aantrekkelijke prooi. Naast de KLS is daarom nu ook de Martinairvliegschool (MFA) er neergestreken. Beide vliegscholen zijn een 100 procent dochter van de KLM. De MFA gaf als reden : „ Luchthaven Eelde heeft voldoende capaciteit en geluidsruimte waarbij de lesvluchten geen hinder veroorzaken voor ander verkeer“ . Er zijn nu 15 lestoestellen. Met 50.000 vluchten per jaar (190 per dag) willen de vliegscholen de geluidsruimte ‘volvliegen’. Dat betekent in de wijde omgeving het repeterend lawaai van lestoestellen die continu rondjes draaien. Van de 15 lesvliegtuigen zijn 12 toestellen zeer lawaaiig. Zij variëren in leeftijd van 18 tot 30 jaar, met een gemiddelde leeftijd van meer dan 20 jaar. Wat gaat er toch om in de hoofden van mensen die schaamteloos de termen ‘geluidsruimte’ en ‘volvliegen’ gebruiken en die zoveel weerzinwekkende geluidsoverlast produceren? Vliegscholen dienen bovendien geen enkel algemeen belang en dragen niets bij aan het versterken van de noordelijke economie. Het is echter duidelijk wat hun antwoord zal zijn op de vraag ‘van wie is de lucht’?

De luchthaven
Het vliegveld Eelde gebruikte de lucht de afgelopen jaren vooral om er kastelen in te bouwen. Voortdurend is er sprake van een paniekerig zoeken naar bestaansredenen. Zoals meer militaire vluchten of een functie als nationale opleidingsluchthaven. „Groningen Airport Eelde is nu al onmisbaar als nationale opleidingsluchthaven en heeft in lijn met de marktvraag de ambitie daar lesverkeer met jet-toestellen en groot lesverkeer aan toe te voegen“. Ook hier is het verwonderlijk wat er in de hoofden van mensen omgaat die dergelijke lawaaierige fantasieën over de hoofden van de noorderlingen uit willen storten. Voor mensen die de geluidsoverlast veroorzaken, lijken de belangen van omwonenden van het vliegveld geen enkele rol te spelen. Hun morele kompas bestaat uit de zin ‘het mag dus het kan’. Hun gedrag kun je samenvatten met ‘voor ons de lusten, voor anderen de lasten’. En hun verwrongen zelfbeeld met ‘wij zijn van een groot nationaal belang’. Het is ook duidelijk wat hun antwoord zal zijn op de vraag ‘van wie is de lucht’?

De belastingbetaler
Tientallen miljoenen staken de noordelijke belastingbetalers de afgelopen jaren in dit niet levensvatbare vliegveld, in deze ‘essentiële infrastructuur’ . Wat krijgen ze daarvoor terug? Een verdere aantasting van de leefbaarheid van het Noorden? Een door hen zelf gefinancierd rondjes draaiend geluidscircus waar nu al tienduizenden mensen onder lijden? Een parkeerplaats voor KLM toestellen? Als dank aan die belastingbetalers ligt de verlengde landingsbaan er bij als een opgestoken middelvinger.

De aandeelhouders
Jarenlang was er het idee dat de lucht zou dienen om de noorderlingen te verbinden met de rest van de wereld. Deze mooie en romantische gedachte was niet gebaseerd op rationele overwegingen en feiten, maar kostte wel veel geld. En het vliegveld bleek niet levensvatbaar. Nu zitten we met iets in de maag dat miljoenen per jaar kost, hoe nu verder? Kortom, aandeelhouders van dit vliegveld (de provincies Groningen en Drenthe, de gemeenten Assen en Tynaarlo en FB Oranjewoud), wat is uw antwoord op de vraag ‘van wie is de lucht?’. Het verspillen van ons belastinggeld in combinatie met de geluidsterreur van dit vliegveld met zijn vliegscholen zal moeten stoppen. Onder verspillen moet ook worden verstaan het vernietigen van belastinggeld door 26 procent van de aandelen van het vliegveld voor 1 euro te verkopen (gemeente Groningen, waar zijn jullie mee bezig?).

Iedere oplossing zal te maken moeten hebben met de mogelijkheden om de noordelijke economie te versterken en het welbevinden van de burgers te vergroten. En iedere oplossing zal bij moeten dragen aan het leefbaar houden en maken van het Noorden en daarmee samenhangend met het verkleinen van de klimaatcrisis die op ons af dendert. Geef ons de lucht boven het Noorden terug!

Hilda Snoeijer uit Glimmen is beeldend kunstenaar.